ამბები, რომელთაც ვუყვები ჩემს თავს
ანუკა ბელუგა
მერაბ გუგუნაშვილი
მარიამ თევზაძე
ირაკლი მერელი
ანასტასია ფირცხალაიშვილი
გვანცა ჯიშკარიანი
21/01/ - 08/03/2023
The Why Not Gallery მოხარულია წარმოგიდგინოთ ჯგუფური გამოფენა ‘Stories I Tell myself’. გამოფენა აერთიანებს ახალგაზრდა ქართველ ხელოვანებს, ერთი შეხედვით რადიკალურად განსხვავებულ მიდგომებსა და პრაქტიკებს, კონტრასტულ ხელწერებსა და აზროვნების ფორმებს. პოეტურობა, რომელიც ყველა ნამუშევარში იგრძნობა და თითოეული ხელოვანი თავისებურად წარმოაჩენს, არის ის გამაერთიანებელი ხაზი, რომლის გარშემოც შეიკრა გამოფენა.
გამოფენაზე წარმოდგენილი ხელოვანებს მეტად ინდივიდუალისტური მიდგომა აქვთ; საკუთარი შემოქმედებითი პროცესის მეშვეობით ისინი უპირველეს ყოვლისა ცდილობენ მოახდინონ რეფლექსია პირადად განცდილსა და გამოცდილზე. ეს ემოციების ლაბირინთებში მოგზაურობა და ინტროსპექციაა, ყველაზე ფაქიზისა და მომენტებში მტკივნეულის გამოსააშკარებლად. თუმცა, ზემოხსენებული გრძნობები, რომელიც ხშირად საერთოც არის, რადგან წარმოდგნელი ხელოვანები ერთ თაობას ეკუთვნიან, ქარაგმებისა და ალუზიების შარავანდედში ინიღბება, და განსხვავებულ ფორმას ღებულობს თითოეულის შემთხვევაში.
მარიამ თევზაძის შემოქმედებითი პროცესი მეტად მეთოდურია და მკაცრ ჩარჩოებშია მოქცეული. მის ნახატებში ცენტრალური ფიგურა ყოველთვის ახალგაზრდა ქალია, რომელიც ძალიან გავს თავად ხელოვანს. მაგიური რეალიზმით ინსპირირებული მონოქრომული ნახატები დატვირთულია სიმბოლოებითა და ნიშნებით, რომელთა წაკითხვა მხოლოდ ხელოვანს შეუძლია. საკუთარი გამოცდილებებისა და მოგონებების მეტაფორებად გადმოცემით, მარიამი ცდილობს გადაიაზროს საკუთარი წარსული, რომ შემდეგ მისგან განთავისუფლება შეძლოს.
თვითნასწავლი მხატვრის, ანასტასია ფირცხალაიშვილის ნახატებში მოქმედება ყოველთვის ჯადოსნურ, სიზმრისეულ გარემოში ხდება. ფენტეზის ჟანრით ინსპირირებული აბსურდული, მომენტებში დრამატული სიუჟეტები ხელოვანის ემოციების ერთგვარი თარგმანია, რომელშიც სათუთად იქსოვება მელანქოლიური და მეტად ფაქიზი სენტიმენტები. ოცნება, როგორც რეალობისგან გაქცევა და ყოველდღიურ სირთულეებთან გამკლავების მექანიზმი, ეფემერული წარმოსახვები და გარინდულობა, როგორც გარემო სამყაროსგან თავდაცვის ერთადერთი საშუალება.
ირაკლი მერელი შერეულ ტექნიკაში მუშაობს და როგორც მასალებით საგულდაგულოდ ქმნის სიღრმეებსა და დრამას, ასევე შინაარსებისა და მნიშვნელობების არაერთ პლასტს ურწყავს ერთმანეთს. ხელოვანი განმარტავს, რომ ნამუშევრები ‘სიყვარულსა და განშორებაზეა, ასევე ტკივილსა და სიხარულზეა და იმაზეა, თუ რა ფორმებს იღებენ ისინი იმ დროს, როცა მსოფლიოში ომია და ყველაფერია მოსალოდნელი’.
ბუნებრივი ქვის მოზაიკაში შესრულებული ნამუშევრები გვანცა ჯიშკარიანის მულტისციპლინარული პრაქტიკის ერთ-ერთი წამყვანი ხაზია. ხშირად ამ მასალაში მუშაობისას, ხელოვანი მეტად სენტიმენტალურსა და განსაკუთრებით პერსონალურზე მსჯელობს. სამი მოზაიკა, რომელიც ერთ დეკორატიულ პანორამას ქმნის, სიმზრისეულ და ჯადოსნურ, კონტურებ დაკარგულ ფორმებში იღვრება და ხელოვანის გაბედული მცდელობაა უპირობოდ ლამაზსა და სათუთს მისცეს ფორმა.
ხელოვანები მერაბ გუგუნაშვილი და ანუკ ბელუგა პერსონალური მითოლოგიიზაციის მიღმა ბერძნულ მითოლოგიას მოიშველიებენ და მათი ნამუშევრების შთაგონების წყაროდ სხვადასხვა იგავებს იყენებენ. მერაბის კერამიკული ნამუშევარი ‘უსათაურო’ (დაფნარი) შთაგონებულია დაფნეს მითით, როდესაც სასოწარკვეთილი დაფნე გაურბის ეროსის ისრით დაბრმავებულ აპოლონს და ულამაზესს, მაგრამ ამავდროულად უმტკივნეულეს გარდასახვას განიცდის. ხელოვანი ნამუშევრის მეშვეობით მსჯელობს ადამიანის ფსიქოლოგიაზე, სურვილებსა და ნებაზე, ჩვენს საქციელებზე ათას ძაფზე გამობმულ, ათასგვარ ნაკარნახებ და ათიასთასჯერ ჩვენს მაგივრად გადაწყვეტილზე.
მტკივნეული მეტამორფოზების თემატიკა ანუკ ბელუგას ნამუშევარშიც გრძელდება, როდესაც ხელოვანი პრომეთეს წარმოიდგენს როგორც თანამედროვე ადამიანს. ტიტანი, რომელიც ბელუგას ნახატზე განკაცდა, იმ გადამწყვეტ მოგზაურობაშია აღბეჭდილი, როდესაც მოპარული ცეცხლი მოაქვს კაცობრიობისთვის. ამ ცოდნით იგი გარდასახავს კაცობრიობას, თუმცა მკაცრად დაისჯება ამისთვის. ხელოვანს ძალიან საინტერესო მუშაობის ტექნიკა აქვს - აკადემიურ ხატვაში გაწაფული ხელი და დასავლური ხელოვნების ისტორიის სიღრმისეული ცოდნით შთაგონებული პალიტრა. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, რომ იგი ამ ცოდნით ქართულ სიუჟეტებს ეხება და ჭინკებს ხატავს ქართული მითოლოგიიდან. ხელოვანი წარმოიდგენს ამ ავსულ, მავნე ჯუჯებს, რომელთაც უამრავი ცრურწმენა უკავშირდება, როგორც მეტად მგრძნობიარე და საყვარელ არსებებს.
პერსონალური მითოლოგიები, რომელსაც სამყაროს უკეთ აღსაქმელად ვპოულობთ ან ჩვენითვე ვთხზავთ, თვითგადარჩენისთვის აუცილებელი ჯავშანი ხდება. ქარაგმებისა და მეტაფორების მრავალწახნაგოვანი პრიზმები, რომელშიც ინდივიდუალურ და კოლექტიურ ტრავმებს, გამოცდილებებს ვატარებთ, რომ მათთან გამკლავება შევძლოთ და ის უპირობო სილამაზე, რომელიც საბოლოოდ გვამარცხებინებს ყველა ჭრილობასა და იმედგაცრუებას, გამარჯვების დროშად ფრიალებს ჰორიზონტზე.
