ინტერვიუ გვანცასთან
ელენე: შენი იდეა იყო, რომ მიწისქვეშააში გაგეკეთებინა გალერეა; საიდან მოგივიდა ეგ აზრი?
გვანცა: იმიტომ რომ უკარგესი ადგილებია- სადაც ყველა იურისტი დადის და ეს სივრცეები ძალიან წამოიძახა პატარებმა, კომპაქტურებმა, ყველამ დასანახა ... მაინც, გალერეის საჯარო სივრცეში განთავსება შეიძლებოდა ძალიან ბევრი შიგნით და გარედან ის ადამიანები, რომლებიც რესტავრაციას მუშაობდნენ [აღმაშენებლის ქუჩის რეაბილიტაცია] იყურებოდნენ ძალიან დიდი ინტერესით და ვერ შემოვიდნენ, ვერ ბედავდნენ… არის რაღაც გალერეები, სად მეთვითონაც გაინტერესებთ, რომ რაღაც უნდა ვიყო იქ, როგორც არ მინდა, მარა გარე გარეგნულად უნდა ვიყო… არსებობდა გალერეაში არ შევდივარ მაგის გამოცემა. აი ეგ არ მინ რომ არ იყო ერთდროულად. უბრალოდ გინდა დაინახე და გინდა არა… ამიტომაც ვიფიქრე ხელოვნების გალერეის მიზანშეწონილია აირჩიოს საუკეთესო ვარიანტი, რომ არ შემოვიდეს.
მიწისქვეშა რომ ყოფილიყო ეგ მიზანი არ იყო, უბრალოდ შემთხვევითი ამბავი იყო; შემთხვევით მოიტანა, რომ ამ ადგილას მოხვდით და მომეწონა და პირველი რაც ვიფიქრე, ის იყო, რომ გალერეები უნდა გაკეთებულიყო.
ელენე: და 'პატარა'-ს შემდეგ რატომ მოხდატე, რომ მეორე გალერეა გაგეკეთებინა და ისიც მიწისქვეშ ყოფილიყო?
გვანცა: იმიტომ რომ შენთან ერთად მინდა ვიმუშაო, მაგრამ რომ არ დამეთანხმები მაინც გააკეთე, რომ იდეალური ადგილია ვიდეო არტისთვის. ძალიან მინ, რომ ეგეთ ვიტრინაში წამოყო, არა მხოლოდ ვიტრინის დიზაინი და ადგილიდან წამოვიდა, ფაქტი, რომ ვიდეო არტისთვის იყო საჭირო…
ელენე: ანუ მთავარი იყო ადგილი.
გვანცა: ხო, ადგილმა წამოიღო ყველაფერი, ადგილი მიება.
ელენე: და რა იყო შენთვის ამ ადგილას ესეთი განვითარება?
გვანცა: ძალიან პატარაა, ძალიან ბევრი დადის და არქიტექტურულადა საინტერესოა, დიდი ვიტრინაა, შეძლო თუ არა რაღაც, ძალიან, ძალიან ბევრი ადამიანი ნახავს, და რატომ არ შეიძლება ეს იყოს თანამედროვე ხელოვნება ან ახალი ვიდეო ხელოვნება, რომელიც დღეს სხვა სახლშია, გამოჩნდა ადგილი, სპეციალურად მისდამი მიძღვნილი არ აქვს.
ელენე: რა განსხვავდება შენთვის ამ ორ გალერეას და ორ ქვექვეშა შორის?
გვანცა: ნამუშევრების დამატებით დიდი განსხვავება და კონცეფციის ნაწილი. 'პატარა გალერეა' უფრო საპროექტო სივრცე- ვით არის, შენ არ გაქვს ფაქტიურად რაიმე შეზღუდვა გარდა ამისა. 'რატომ არა'-ში ძალიან გაწერილია, არის ვიდეო არტი და არის ფოტო ან ნახატი. 'პატარა'-ში დიალოგი არ არის სურვილი, სოლო პროექტები; 'Why Not'- ში მხოლოდ დიალოგი უმთავრესია. ვიდეოს არჩევის შემდეგ, ამ ვიდეო არტს ვაპირებ მეორე, ქართველ ხელოვანს, რომლემის ამ ვიდეოს უკვე არსებულმა განკარგულებამ უნდა შეუშალოს ხელი და არ გასცეს ვიდეო სიის ხელოვანის ნამუშევრები. უფრო ჩარჩოებში ვსავ და მგონია, რომ ეს უფრო მეტი გამოწვევაა 'რატომ არა' უფრო 'პატარა'.
ელენე: და მხოლოდ მიწისქვეშა რითი იცვლება შენთვის?
გვანცა: კოლმეურნეობის მიწისქვეშა უფრო მეტი ხალხია და უფრო ნაკლებ სარისკოა იმ სხვას, რომ ყველამ ნახოს, გამოაცხადოს ძალიან ბევრი დამთვალიერებელი ეყოლება; 'პატარა'-ში ეგ რისკი არის, შეიძლება დღეს მარტო 100-მა კაცმა ნახოს გამოფენა. კონცეპტუალურადა განსხვავდება, ერთი რომელია ვინმემ ოდესმე, არავინ არ უარყოფს მანდ გავლას [ორბელიანის მოედნის (ყოფ. კოლმეურნეობის მოედნის) მიწისქვეშა] და მეორე საჭიროებისათვის მყოფი [პირველი რესპუბლიკის მოედნის (ყოფნა. ვარდების რევოლუციის მოედნის) მიწისქვეშა].
ელენე: და 'Why Not'- ის მიწისქვეშაშა ერთ კომუნაშია [რომელიც მაღაზიების გამყიდველებს, დაცვის, მიწისქვეშა ადმინისტრირებისა და რამოდენიმე ადამიანების, გამოკვეთილი ფუნქციის არ აქვს, მაგრამ არსებობს].
გვანცა: ხო, ორივეს ძალიან განმარტებული აქვს. 'Why Not'- ის მიწისქვეშა ყველა, ვინც მუშაობს გესაქმება და ინტერესს იჩენს და' პატარა '-ს მიწისქვეშა დაშლის პირი, ყველა უფლება დაცულია, ჯერ კიდევ დაინახეს საზოგადოების ჩართულობა, თუ ის არ არის დაარქვი… ტელევიზია რომ მოდის… მასობრივაციის მასეა: მნიშვნელოვანია რაღაც, მაშინ აშუქებენ. რუსთავი 2-ზე და პირველ არხზე თუ იყო ესე იგი კარგია; არტისტებზეც ეგრეა, ისინი ვინც ტელევიზორში ჩანან გონიათ, რომ კარგები არიან. მაქედან დავიმსახურეთ ნეიტრალური დამოკიდებულება, თორემ მანამდე იყო აგრესია. და 'Why Not'- ში ცალკე პირიქით, არაფერი არ ყოფილა ჯერ არ გაკეთებულა არც ისე ძალიან სიყვარულით გვხვდებოდნენ და გზადებდებოდნენ.
ელენე: 'Why Not'- ის ლოგოთ შენი ტატუ ადგილი, რას ნიშნავს ჯერ კიდევ ტატუ და შემდეგ რას ნიშნავს გალერეა მიმართულება?
გვანცა: ლოგოდ ამ ტატუს განაცხადის დიდად არ მიხარია, რომ ძალიან პერსონალურია და მინდა რომ ჩემი იყოს და არა ჩემი მეორე ნაწილი. გავიკეთე ძალიან იშვიათად, როცა ვაპირებდი დიდი ცვლილებების განხორციელება და ვერ შევძელი. ეს ტატუ ნიშნავს, რომ არ უნდა დანებდე და უნდა გააგრძელო მოძრაობა, მანამ სანამ არ მიიღებ, რა გინდა.
ელენე: და სახელი? სახელი შენი იდეა იყო…
გვანცა: ა სახელიც ჩემი იდეა იყო ხო ?! გაახსენდა, რომ გაცნობიერებული აქვს სახელები ... რადგან ძალიან ბევრს ვლაპარაკობდით ვამბობდით 'მმმ რატომ არა ...'
ელენე: ხო, ძალზე კარგად იყო საჭირო, რომ მიახლოვებულიყო, არაფერი ჩარჩო არ იყო ჩართული და რატომაც არა…
რა იყო შენი ყველაზე მეტად სიყვარული ამ წელიწადში 'Why Not'- თან მიმართებაში?
გვანცა: მეთვითონაც დიდი ინფორმაცია არ მაქვს ვიდეო არ დასრულებულა და ძალიან საინტერესო იყო ვიდეო არტისტიკა და შემდეგ გაიფიქრა ვისთან ერთად შეეძლო კოლაბორაცია. ვიდეო არ არჩეულია ჯერ უფრო მარტივად მოვიდა ხოლმე მეორე არტისტი…
ელენე: ხო, ქართველ ხელოვანებს აქვს მნიშვნელობა შენ აირჩიე ხოლმე. ძალიან კარგი კომბინაციები არის ხოლმე, მაგალითად ზურა ცოფურაშვილმა და ჰანა ბლექმა [ჰანა ბლექი, ზურა ცოფურაშვილი 'კრედიტი… კრედიტი'] მემგონი ძალიან კარგად დამუშავებული…
გვანცა: ხო, ეგ მემგონი ჩემი ფავორიტი იყო.
ელენე: გელაძე [გიორგი გელაძე, ოლეგ ტიმჩენკო, ნიკო ცეცხლაძე, ვატო წერეთელი 'მეც ის ვიცი, რაც შენ იცი'] მემგონი ჩემი ფავორიტია…
გვანცა: ხო, ეგეც კარგია, უბრალოდ მე არ მინახავს ვერ ვხვდები… პირველი [ლარა სცემსონ 'ის საუბრობდა წვიმის'] ჯერ კოლაბორაცია არ იყო…
ელენე: ხო, მაგრამ მგონია, რომ პირველი კარგი იყო მიწისქვეშა კომუნისტთან ურთიერთობის დასამყარებლად, რომ იყო მარტივი, ვიზუალიზებულად იყო და უპრეტენზიო იყო. ალბათ მაგანმა ძალიან განაპირობა, როგორც ჩანს, განიცადა, მიუხედავად იმისა, რომ ყველგან, როგორც ჩანს, ჩინეთში სამოგზაურო ტურების რეკლამა ეგრე გაიგო ეგ ნამუშევარი.
ინტერვიუ ელენესთან
გვანცა: რატომ დათანხმდა ჩემთან კოლაბორაცია და რა მოლოდინები გქონდა სულ ერთხელ, და რა გამოჩნდა საბოლოოდ?
ელენე: რატომ დაგეთანხმებით და ძალიან მომწონხარ როგორც ხელოვანი და მგონია, რომ ამ სისტემაში [ქართული თანამედროვე ხელოვნება] ძალიან მნიშვნელოვანი ადამიანი ხარ შენი შემართების და ენთუზიაზმის გამო. მგონია, რომ რაღაც გარდა სამაგალითო ხარ, რომ მგონია, ძალიან ძნელია დღევანდელ რეალობაში იყო ხელოვანი და არ გააკეთა შენი ხელოვნების ხარჯები; არ მიდიოდე რაღაც კომპრომის ხელოვნებაზე. მომდევნო, რომ გახსნილი ხარ ექსპერიმენტული და პირიქით სულ მაგას ვცდილობ… არ გეშინია, რომ რაღაც ისეთი არ გამოჩნდა, როგორიც არის. მაქედან გამომდინარე ყველა ფორმის კოლაბორაციაზე შენთან ერთად ვიქნებოდი, რომ სულ ცოტა საინტერესო იყო…
გვანცა: მე დავამატებ შენთან რატომ მომინდა კოლაბორაცია. ერთხელ ჩემი ნაცნობის მეგობარი იყავი და მხოლოდ ეგ ვიცოდი შენზე და შემდეგ, რომ ბაქოშ ხარ 'Yarat'- ში ასისტენტი კურატორი და მანდ [ბაქოშ] იყო პირველი პროფესიონალი გადაკვეთა, ჩემი ძალიან უაზროდ ნალაპარაკები, როგორც კარგად… ძალიან დიდი ენთუზიაზმი გაჩნდა… რომ კარგად გაიგო ხელოვანის. შენ ეძიები და შემდეგ ხელოვანიც ეძებს კითხვებს პასუხობს და შემდეგ, თვითმმართველობის ხვდება რაღაცეებს… არ იცვლება, რომ არ აკეთებს და როგორ აკეთებს…
ელენე: მგონია, რომ ცოტა ხნის წინ, მაგრამ ძალიან მიხარია თუ ეგრე მოხდა.
ბოლოს რომ მითხარი 'პატარა' -ზე რომ მიწისქვეშაში მინდა, მე მიწისქვეშა კონცეფცია წინა ბაზაზე…
გვანცა: მე მეგონა კონკრეტულად მაგ მიწისქვეშა წინააღმდეგი იყავი.
ელენე: არა, ჯერ, რომ კიდევ უფრო მეტად ტრადიციული წარმოდგენა მექონი გალერეაზე, მინ მინ უფრო მეტად ტრადიციულ გაგვეკეთებინა, თეთრი კედელი და ა.შ. ნებისმიერ შემთხვევაში მიწის ზევით მაინც J მაგრამ შემდეგ მაინც გენდე. მოლოდინი არ მქონია არაფრის ახალი. მართლაც, მგონია, რომ მოლოდინებს ადამიანი იმედგაცრუებისკენ მიყავს. რაიმე რაღაც მოლოდინები გაქვს განწირული ხარ მარცხი. უბრალოდ, შემოდგომა რომ იყო, რომ უნდა გაეკეთებინა და იმდენიულდე ჩვენი მაქსიმუმი უნდა გაეკეთებინა და რა გამოეცხადებინა და მგონია რომ ცუდი არ გამოსულიყო.
გვანცა: მე კიდევ ერთხელ დავიწყე, მაგრამ უფრო პატარა მოლოდინი დავიწყე. გამოხმაურება ძალიან კარგი მოყვა და მახსოვს, რომ მაგ გამოხმაურებამ დამაფიქრა, რომ მოლოდინი დაიწყო უფრო ნაკლებმა. მახსოვს ჯერ კიდევ 'პატარა' და არც 'რატომ არა' არ არსებობდა, ჩვენი ორგანიზაცია გვთავაზობდა და გვინდოდა სტანდარტული გალერეის გაკეთება და ეგ რომ არ გამოცხადებულიყო ეს. მაგრამ გთხოვთ, რომ ის დიდი გალერეაცი უნდა გააკეთოთ.
ელენე: ხო, მაგრამ მგონია, რომ ეს ფორმატი ორივესი 'პატარა' -სიც და 'Why Not'- საც ძალიან ორგანულად ჯდება იმ ცვლილებაში, რაც დღეს არის საქართველოში კარგად პასუხობს იმ გამოწვევებს რაც არ არის და თან არ გძაბავს. არ გძაბავს როგორც მაყურებელს, ასევე როგორც ორგანიზატორს. იმ გაგებით რომ არ ითხოვს დიდ ფინანსურ და ფიზიკურ რესურსს. რაღაცმხრივ მგონია, რომ დღეს თბილისში სტანდარტული არაკომერციული გალერეა რომ გქონდეს ერთ დღეს გექნება განცდა, რომ ამდენი შრომა ტყუილად ჩაყარე…
გვანცა: ჩემი აზრით ყველაზე დიდი პლუსი ეს გალერეა ის არის, რომ ეს არის თემატური, რაც შეიძლება ითქვას, ცვლის საზოგადოების ესთეტიკას, შეიძლება ძალიან ნელა, მაგრამ ეს არის ცვლილებების ცვლილება, თუ რაღაცისადმი ტოლერანტობის გაჩენამ, უფრო მეტად საზოგადოების გამოვლენამ, ა მართლაც რომ შეიძლება ესეც OK- ია.
რა არის მთავარი, რა გამოცდას ნიშნავს აკეთებ და მთავარი, რომ ეს გინდა?
ელენე: იცი რა არის, შეიძლება არასწორია რომ არ არსებობს, მაგრამ არ მაქვს ეგონა, რომ ეს ვიღაცას რაღაცას მოყვება და უფრო დიდს ემსახურება, ვიდრე ჩვენი ექსპერიმენტი. მე ნამდვილად ვიცი, რომ მე ძალიან იშვიათად შემიძლია ვთქვა, რომ ყველა გამოვიდა ერთად ახალი გამოწვევა არის ხოლმე რისი გადალახვაც მივიდა და ჩემი კომფორტის ზონიდან გამოსვლა მიდიოდა და ისეთ ადამიანებს მოუწევთ მიახლოება, რომ მათთან ერთად ვმუშაობ ვიღაცები. ძალიან ბევრს სწავლობთ ეს ურთიერთობები და სხვა რეაგირება მოგეწონებათ თუ არა, როგორ ვფენთ და ეგ ძალიან საინტერესოა… რომ არ იყოს დასახელებული, მაგრამ გამოჩნდა, რომ სულ ერთი წელია ვრცლად და მეტ-ნაკლებად ერთნაირად აღვიქცეთ რაღაცეები და რაღაცეები და სხვა კომუნაში სულ სხვანაირად აღიარებულია და შოკისმომგვრელიც კი არის და ეგ ყველაფერი ძალიან მნიშვნელოვანია. და ალბათ ეგ არის მთავარი რატომაც ვაკეებ 'Why Not'- ს.
გვანცა: შენთვის ეს მიწისქვეშა რანაირია?
ელენე: ჯერ გენიალურია. არ დამჭირვებია არაფერი მაგ მიწისქვეშაში არ მიშოვია. ბოლოს სანთლის გაკეთება რომ მომინდა და მანდ რომ ყველაფერი ვიყიდე მაგაზე, მანდ საბოლოოდ ვაღიარე ეგ მიწისქვეშა. მაგრამ კიდევ ერთხელ, რომ მაღაზიები რა მანდ არის ახალი თბილისში ცნობილი; მართლაც, რომ ეგ მიწისქვეშა საკულტო არის.
მართლაც ეგ ადგილი ძალიან მიყვარს, რადგან იმდენი განვიცადეთ, რომ მიწისქვეშა იყო ... ჩემი ბავშვობა ძალიან ძლიერია ძალიან ძალიან მოხიბლული ვარ მაგით, რომ ყოფილიყო სპონტანური სივრცე, ყველას თავისი მიკრო სამყარო ჰქონდა.
გვანცა: ეგ პირიმზის გავლენა ხომ არ ხარ?
ელენე: შეიძლება, თან არალეგალურია; ეგ ტერიტორია თურმე კერძო მფლობელობაშია ... და რომ ეს მომენტი, რომ ქალაქის შუა გულში ამხელა თვითმმართველობამ და საკუთარი თავის დამკვიდრება დაიწყო ამდენი ხნის განმავლობაში ძალიან საინტერესოა. კიდევ ეს მიქსი ძალიან ლამაზსა და ძალიან ბრუტალურ პირობებს შორის… ხშირად ძალიან ჭუჭყიანია იქაურობა და ეს კონტრასტები დიდ შთაბეჭდილებას ახდენენ. თან ეს პირიმზე ახლა შუშის ბიზნესცენტრად რომ გადაკეთდა ახალი ელემენტი შემოვიდა ამ სამყაროში, მისი პრიალალა შუშის ფასადით. მთლიანად იქაურობა ძალიან კარგი ანარეკლია ჩვენი შემქმნელის, სადაც უცნაურად ორგანულად თანაარსებობს ასეთი ექსტრიმები.